Aromaterapide Kullanılan Esansiyel (Uçucu) Yağları Satın Alırken Dikkat Edilmesi Gerekenler?

Şüphesiz ki nerede olursanız olun işte, evde, okulda hatta sosyal ortamlarda bilinçli veya bilinçsiz kolaylıkla esansiyel (uçucu) yağların kokusu ile karşılaşabilirsiniz. Son on yılda esansiyel (uçucu) yağ kullanımının ve aromaterapi uygulamalarının hem dünyada hem de ülkemizde hızla arttığını ve yaygınlaştığını biliyoruz. Bu durum düşük kalitedeki yağların da kolaylıkla piyasaya girmesine ve var olmasına sebep olmaktadır. Esansiyel (uçucu)yağ kullanırken kaliteli olan bir ürünü kullanmak hem etkinlik hem de güvenilirlik açısından çok önemlidir. Bu sebeple esansiyel yağları satın alırken dikkat edilmesi gereken birkaç önemli bilgiyi sizlerle paylaşmak istiyoruz.

Etiket: Esansiyel (uçucu) yağ ürün etiketi nasıl olmalıdır?
Etiket üzerindeki bilgiler alacağınız esansiyel (uçucu) yağda ilk baktığınız nokta olmalıdır. Bu bilgilerin hepsini her zaman etikette bulmanız mümkün olmayabilir, ancak bu sayılanlar mutlaka dikkat edilmesi gereken noktalardır. 

Etikette neler yazmalı tek tek inceleyelim:

•    Bitkinin Adı: Öncelikle bitkinin Latince ismi yazmalıdır. Bunun yanında Türkçe ve İngilizce isimlerinin de yer alması, istenen bitkiyle ilgili karışıklık olmasını engellemiş olur. Sadece bitkinin Latince yazılışı bile size kalite ile ilgili çok şey anlatabilir. Latince isim yazılırken italik yazılması, ilk kelimenin yani cins adının büyük harfle başlaması ve otör isminin belirtilmesi o ürünün bilinçli bir üreticinin elinden çıktığının göstergesidir. Thymus vulgaris L. – Thyme – Kekik
•    Kemotipi: Bitkinin varsa kemotipinin de belirtilmesi üretici firmanın ve o ürünün güvenilirliğini artıran bir faktördür. Örneğin Thymus vulgaris Timol kemotipi; Thymus vulgaris ct thymol ya da Thymus vulgaris Thymol CT şeklinde belirtilmesi yağın kemotipi konusunda bilgi verecektir.  
•    Ürün İçeriği: Esansiyel (uçucu) yağın bitkinin hangi kısmından elde edildiği de yine etiket üzerinde belirtilmelidir. Örneğin tarçın kabuğu yağı ile tarçın yaprağı yağı hem bileşim hem de etki açısından birbirinden farklıdır. Dolayısıyla birbirleriyle karıştırılmamalıdır. Bu sebeple yaprak, kabuk, çiçek gibi yağın elde edildiği organının da etiket üzerine yazıyor olması önemlidir.
•    Saflık: 100% esansiyel (uçucu) yağ içerdiği belirtilmeli ve organik olup olmadığı da yine etikette yer almalıdır. Bunun yanında iyi kalite yağlarda yağın elde edilme yöntemi de etiket üzerinde yer alan bilgilerden biridir. Bazı markalarda esansiyel (uçucu) yağların üzerinde “Therapeutic Grade” ya da “Food Grade” gibi terimler yazdığını görebilirsiniz. Esansiyel yağlar için bu şekilde bir derecelendirme yoktur. Bunun bir pazarlama stratejisi olduğu unutulmamalıdır!!! 
•    Genel Bilgiler: Son olarak tabii ki onay aldığı kurum ve kuruluşlar ile, son kullanma tarihi, seri numarası, saklama koşulları ve dikkat edilmesi gereken durumlar da etikette yer alması gereken noktalardır. 

Ambalaj: Esansiyel (uçucu) yağ ambalajı nasıl olmalıdır?
Esansiyel yağlar ısı ve ışığa maruz kaldıklarında kolaylıkla bozuldukları için kahverengi cam şişelerde ve kutulu şekilde satılıyor olmalıdır. Cam şişeler sızdırmayı ve fazla miktarda dökülmeyi engelleyecek şekilde damlatmalı tıpalı olmalıdır. Şişe kapağı ilk defa sizin tarafınızdan açılacak şekilde tasarlanmış olmalı ve kapak kapatıldıktan sonra sızdırmamalıdır. Bu şekilde güvenle satılması ve taşınması sağlanabilir. 

Saklama koşulları: Esansiyel (uçucu) yağlar nasıl saklanır?
Yine kolay bozulabilen ürünler oldukları için satıldıkları yerin sıcak, doğrudan güneş alan ya da nemli bir yer olmaması gerekir. Örneğin vitrinde duran bir esansiyel (uçucu) yağı almayı tercih etmemelisiniz. Ya da uygun olmayan şartlarda satılan, uzun süre depolanmış, ambalajı nemlenmiş, tozlanmış, güneşte beklemiş bir esansiyel (uçucu) yağ istediği kadar kutulu ve şişeli olsun etkinliğini kaybetmiş ya da çok kısa sürede kaybedecektir. 

Analizler: 
Esansiyel yağların saflık ve kalite analizleri genellikle Gaz Kromatografisi / Kütle spektrometrisi (GC/MS) ile yapılır. Bazı firmalar bu analizleri tanıtım broşürlerinde ya da web sayfalarında verebilmektedirler. Güvenilirlik açısından en azından firmanın kendisinden istendiği zaman bu analiz sonuçlarını verebiliyor durumda olması gereklidir. Dolayısıyla kaliteden ve bileşimden tamamen emin olmak istiyorsanız bu analizlere göz atmak iyi olabilir.

Üretici firma ve marka: Esansiyel (uçucu) yağlarda marka ve üretici firmanın önemi
Esansiyel (uçucu) yağlar ve bunlardan hazırlanacak ürünler kişiye ve uygulamaya özel olup bunun için gereken şey istenen kalite ve standartta yağdır. Bu sebeple üreticinin pazarlama stratejisinin ürünün kalitesi üzerinden olması gereklidir. Ürünü alırken üretici firmayı çok iyi araştırmalı, yağların menşelerinin belirtilip belirtilmediğine, analizlerin yapılıp yapılmadığına, ürünlerin satış platformlarına, satış stratejilerine bakılmalıdır. 

Satış fiyatı: Esansiyel (uçucu)  yağ fiyatlarında nelere dikkat etmeliyiz?
Son olarak esansiyel yağların kalitesinin öngörülmesinde satış fiyatı da önemli bir göstergedir. Ufak farklılıklar olsa da esansiyel (uçucu) yağların piyasa satış fiyatları bellidir. Organik, ithal, yerli ya da nadir olup olmamasına göre fiyatlar kendi içinde değişiklik gösterebilir. Fiyatın çok yüksek olması kaliteyi garanti etmezken, çok düşük olması kalitesizliği garanti edebilir. Bu sebeple bir esansiyel (uçucu) yağ beklenenden çok daha ucuza satılıyorsa o yağ tağşiş edilmiş, son kullanma tarihi geçmiş ya da sentetik şekilde üretilmiş olabilir. Bu sebeple esansiyel (uçucu) yağ almadan önce ufak bir piyasa araştırması yapmak ortalama fiyat beklentisini belirlemek açısından iyi olacaktır.

Sonuç olarak esansiyel (uçucu) yağları satın alırken iyi bir araştırma yapmalı, gerekirse üretici firma ile temasa geçilerek ürün kalitesi sorgulanmalıdır. Bu sayede hem daha etkili ve güvenilir yağlara ulaşmak mümkün olurken, hem de piyasadaki kalitesiz ürünler elimine edilmiş olur.  

Hande Eczanesi - Ecz. Gülben CEYHAN YÜCEYURT
@gulbendensaglik
0552 204 52  04